Javornik

Miasto (ok. 3 tys. mieszkańców) na czeskim Śląsku, u wschodnich podnóży Gór Złotych. Pierwsza wzmianka o wsi Jawornik – jako części majątku biskupów wrocławskich z ośrodkiem w Nysie pochodzi z końca XIII wieku. Wtedy też prawdopodobnie powstał zamek na Jańskim Wierchu, wymieniany w roku 1307. Miasto rozwinęło się z podgrodzia zamku, prawa miejskie uzyskało w roku 1549. Podczas wojen husyckich w roku 1428 miasto zajęli taboryci i władali nim do roku 1432. W roku 1432 biskup wrocławski wykupił Javornik z przyległościami. Zamek oddano zastawnikom, ale od 2-giej połowy XV wieku stał się rezydencją biskupów wrocławskich, którą pozostawał aż do roku 1945. Największy rozwój Javornik odnotował na początku XVI wieku, kiedy to na biskupiej stolicy wrocławskiej zasiadł Jan Thurzo – inicjator renesansowej rozbudowy zamku. W okolicy kwitło wówczas górnictwo, powstawały huty i hamernie.


Jawornik w 1 połowie XVIII stulecia

Zwiastunem złych czasów był wielki pożar drewnianej zabudowy miasta w roku 1576. Jednakże prawdziwym dopustem stała się wojna trzydziestoletnia. Już na jej początku przez Javornik przeszły wojska śląskie. Potem obozowały tu oddziały Wallensteina, szwedzka armia generała Wittenberga. Pochodom wojsk i kontrybucjom towarzyszyły zarazy. Po zniszczeniach wojennych miasteczko podnosiło się powoli – rozwój przerwały wojny śląskie. Po wojnie siedmioletniej Javornik wraz z czeską dziś cząstką Śląska pozostał ostatecznie po stronie austriackiej. Schronił się tu poplecznik cesarza biskup wrocławski Gotard Filip Schaffgotsch, który przeniósł na zamek Jański Wierch ośrodek administracyjny i okazał się doskonałym gospodarzem. W Javorniku rozwijało się wówczas prężnie tkactwo.

Javornik - panorama from the castle

Centrum Javornika

W roku 1825 miasto dotknął wielki pożar, widoczny ponoć aż z Wrocławia i Ołomuńca. Mimo to szybko się odbudowało, uzyskując oświetlenie gazowe, urząd pocztowy, a potem połączenie kolejowe. Dziś jest niewielkim, przygranicznym miasteczkiem z górującym nad niewielkim rynkiem zamkiem Jański Wierch. Jak wyżej wspomniano powstał on w 2 połowie XIII wieku. Na początku wieku XIV znajdował się w państewku książąt świdnickich, którzy przekazali zamek w roku 1348 biskupowi wrocławskiemu Przecławowi z Pogorzeli.

Jansky vrch - courtyard of the castle

Na dziedzińcu zamkowym

W XV wieku zamek podupadł, nie tylko wskutek najazdu husytów, ale także wskutek polityki biskupów, którzy nie odbudowywali go by nie stał się punktem oporu szalejących w tych czasach na sudeckiej rubieży raubritterów. Dopiero pod koniec XV wieku biskup Jan Roth podjął modernizację warowni. Kontynuował ją Jan Thurzo, który nadał zamkowi renesansowy wygląd i obecną nazwę – pochodzącą od patrona diecezji wrocławskiej św. Jana Chrzciciela. W 2 połowie XVIII wieku budowla otrzymała za sprawą wspomnianego biskupa Gotarda Filipa Schaffgotscha cechy barokowe. Obecnie mieści się tu muzeum z okazałą kolekcją fajek.

Bishop castle in Javornik

Zamek Jański Wierch

Najdete nás na mapy.cz

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *