Dnia 13 maja, zwanego dla niepoznaki przez naszych czeskich sąsiadów – květnem, ksiądz biskup diecezji ostravsko-opawskiej Franciszek Wacław Lobkowicz poświęcił źródła w uzdrowisku Karlova Studanka w Hrubym Jeseniku. Na etapie ustalania szczegółów ceremonii z nietypową koncepcją do duszpasterza wystąpił management zdrojowiska, prosząc o poświęcenie dębowej rzeźby Pradziada – personifikacji Jeseników, a jednocześnie domniemanego władcy tych gór. Biskup grzecznie, acz stanowczo odmówił organizatorom, tłumacząc, że postać to niechrześcijańska (1). Rzeźba w Karlovej Studance jest elementem szerszej akcji “figuratywnej” – autor kompozycji tworzy równolegle trzy kolejne przedstawienia władcy Jeseników, każdą wysoką na 230 cm, które mają stanąć m.in. przy chacie Alfradka w Nowej Wsi oraz na przełęczy Skritek – wieńczącej pasmo. Przy pracy rzeźbiarz Halouzka wykorzystuje obraz sprzed stu lat, który wisiał przy dawnej wieży widokowej na szczycie Pradziada. Wedle podań Pradziad nie miał żadnych nadprzyrodzonych przymiotów. Jak wskazuje rzeźbiarz – mógł to być zwykły człowiek, który znalazł złoto w górach i na nim się wzbogacił. Według podań pomagał biednym, dbał o przyrodę gór. Największe z wykonanych do tej pory przez Halouzkę przedstawień Pradziada ma ponad 10 metrów i stoi w Pradziadowej galerii w Jirikovie (2). Mimo zarzekań się Halouzki, że Pradziad demonem nie był, tylko ludzką istotą, biskup słusznie z dystansem do kwestii poświęcenia jego figury podszedł. Ponadto, choć zdania co do istoty Pradziada są podzielone, gdyż pojawia się on w podaniach także jako duch miejscowej krainy, zbliżony do karkonoskiego Ducha Gór (3) (4).
Niezależnie od takiego czy innego statusu Pradziada, znawcy okolic są zgodni, że Hrubym Jeseniku dawniej grasowały siły nieczyste, a święcenie elementów miejscowej przyrody w majową niedzielę Roku Pańskiego 2012 nie było pierwszym takim obrzędem w cieniu Pradziada. Szczególnie wiązano z diabelskimi mocami tworzące naturalny stół ofiarny kamienie położone naprzeciwko najwyższego szczytu Jeseników, na spiętrzeniu wieńczącym grzbiet Vysokej Holi. Miano tu odprawiać pogańskie sabaty i rytuały. Nic dziwnego, że w czerwcu 1682 roku głazy wyświęcono. Obecna ich nazwa to Petrovy kameny (Piotrowych Kamieni), co wskazuje, że istniała tam figura św. Piotra.
