Pradziad (1492 m n.p.m.)

Praděd. Najwyższe wzniesienie Hrubego Jesenika oraz całych Sudetów Wschodnich, położone na granicy Moraw oraz czeskiego Śląska, doskonale widoczne nawet z kilkudziesięciu kilometrów (np. z terenu Śląska Opolskiego, Górnego Śląska, Śląska cieszyńskiego). Szczyt porastają rozległe trawy piętra alpejskiego, poniżej występuje bór świerkowy regla górnego. Całość obejmuje rezerwat przyrody. Klimat Pradziada jest surowy – średnia temperatura roczna wynosi ok. 1 stopień Celsjusza, wieją tu również silne wiatry, okresami nawet powyżej 200 km/h. Powyższe ma swoje dobre strony, gdy w dolinach panuje nieznośny skwar – tu, nawet przy bezchmurnym niebie, wiatr mocno schładza powietrze.

Southern slopes of Praded

Pod szczytem Pradziada

Na wierzchołku Pradziada znajduje się wieża przekaźnikowa RTV, mieszcząca w sobie również hotel, restaurację, a także stację meteo. Betonowa konstrukcja osiąga 162 metry wysokości (co w połączeniu z wysokością bezwzględną góry stanowi najwyżej położony punkt w Czechach i całych Sudetach – 1653 m n.p.m.), jej budowa była realizowana w latach 1977-1983. Na wieży, na wysokości 72 metrów znajduje się taras widokowy, na który za opłatą można wjechać windą by podziwiać dookolną panoramę. Poprzedniczką dzisiejszej budowli na szczycie była kamienna wieża widokowa wzniesiona w roku 1903 w stylu pseudogotyckim o wysokości ok. 32 metrów. W latach 30-tych konstrukcji nadano imię Adolfa Hitlera, a podczas II wojny światowej mieściło się w niej obserwatorium meteo Wehrmachtu. Po wojnie wieżę zamknięto, w roku 1959 zawaliła się. Na szczyt zakosami  od hotelu górskiego Owczarna (możliwy dojazd autobusem, lub, za opłatą, własnym samochodem) prowadzi asfaltowa droga, którą biegnie szlak niebieski.

Tower on Praded

Wieża TV na Pradziadzie

Z Pradziada rozciąga się jedna z najpiękniejszych panoram w Sudetach – obok Wysokiego Jesionika i sąsiedniego Masywu Śnieżnika z Górami Bialskimi i Złotymi sięgająca na wschodzie Beskidów Zachodnich i Tatr, Niziny Śląskiej na północy oraz Austriackich Alp na południowym zachodzie. Tak opisywał wierzchołek w wydanym w roku 1821 przewodniku K. F. Mosch (cyt. za edycją polską z tegoż roku): “O kilka kroków od najwyższego punktu tej góry stoi dom kamienny, pokryty płaskimi kamieniami i mchem, który ma służyć za schronienie od nawałnicy odwiedzającym to miejsce przechodniom. Przed tym domem stoi trójgraniasty słup kamienny z wykutymi na każdej ścianie herbami trzech Panów, których granice ziemi w tym miejscu się schodzą: grafa Harrach w Morawii, księcia Deustchmeistera i księcia Biskupa Nyskiego. Niedaleko tego słupa granicznego sterczy z ziemi kilka tablic łupka błyszczącego, które pospolicie nazywają stołami kamiennymi, ile że podczas zjechania się tu trzech powyższych panów, miał być wspaniały obiad na tychże stołach dany. Widok z tej wysokości jest nieograniczony – od strony północnej gubi się w nieprzejrzanych równinach Polski, od wschodu horyzont spoczywa na niebieskawym odległych i mglistych Karpatów łańcuchu, od zachodu okazują się góry Krautwald, Schmiedekoppe [Kowadło] i Schneeberg [Śnieżnik] (…) Spośród niezliczonych miast, wsi, kościołów i kościółków, dają się tu stąd widzieć celniejsze miasta śląskie jako to Freiwaldau [Jesenik], Johanisberg [Javornik], Patschkau [Paczków], Ottmachau [Otmuchów], Neissa [Nysa], Freudenthal [Bruntal], Opawa a przy pięknej pogodzie i sam Wrocław”.

Praded - panorama SW

Widok z Pradziada na południowy zachód

Punktem wyjściowym na Pradziad dla większości turystów jest wspomniany parking przy hotelu Ovcarna, położonym na stoku sąsiedniej Vysokiej Holi. Najpierw istniał tu szałas pasterski, a od roku 1863 gospodarstwo hodowlane, które użyczało latem gościny przybywającym coraz liczniej wędrowcom. Miejscowe dobra należały wówczas do Zakonu Krzyżackiego (aż do końca II wojny światowej). W związku z rosnącym ruchem turystycznym w roku 1889 powiększono budynek, a w roku 1908 założono obok niewielki ogród botaniczny. Zimą 1910 roku gospoda została zniszczona podczas pożaru, postawiono tu zatem tymczasowy obiekt, zaś nowe schronisko wzniesiono w roku 1922. Po II wojnie światowej budynek zajęła armia czechosłowacka, przebudowując go.

Pradziad ze schroniska Szwycarna

Obecnie wojsko prowadzi w obiekcie ogólnodostępny hotel górski. W pobliżu, na stokach Pradziada gościnę oferują także chata Barborka i hotel górski Kurzovni. Z innych punktów wyjściowych wyróżnia się Karlowa Studzienka (najładniejszy szlak doliną Białej Opawy, parkingi w zasadzie płatne, trochę darmowych miejsc przy drodze stronę Wideł), Widelskie Siodło (nieco bliżej niż z Karlovej – szlak przez schronisko Szwycarna, spory, darmowy parking na przełęczy), Czerwonogórskie Siodło (dłuższa trasa grzbietowa, parking darmowy poza sezonem zimowym), Kouty nad Desną – górna część miejscowości (też dłuższa trasa, pierwsze 4 km asfaltem w dolinie Desnej, darmowe miejsca parkingowe przy wyjściu na szlak – gdyby brakowało można próbować parkować na poboczu bocznej ulicy wzdłuż szlaku zielonego). Opisy powyższych tras w linkach poniżej.

Ascent to Praded

Droga na Pradziad z Ovczarnej

LOKALIZACJA NA MAPIE

KAMERA – ZOB. POZYCJE PRADED VYSILAC/VEZ (uwaga, żeby zobaczyć całe zdjęcie na niektórych kamerach w Mozilla FF należy kliknąć w otwartym oknie przeglądarki z obrazem live zakładkę “pokaż obrazek”)

WYCIECZKI NA PRADZIADA:
OD KARLOVEJ STUDZIENKI
OD KOUTÓW NAD DESNĄ
Z CZERVENOHORSKEGO SEDLA
WOKÓŁ PRADZIADA

GALERIA DODATKOWA – PANORAMY Z PRADZIADA

Owczarna i grzbiet Wysokich Hal
Trójgóra – Vresznik, Długa Strań i Mravenecznik
Trójgóra, Czerna strań i Masyw Śnieżnika
Śnieżnik, Vozka, Keprnik i Szerak
Masyw Keprnika, Mały Dziad i masyw Źródlanego Wierchu nad Jesenikiem
Pasmo Orlika
Otoczenie doliny Średniej Opawy, po lewej Orlik i Niedźwiedzi Wierch, po prawej Żarowy Wierch

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *