Granica świętego Jana

Granica dawnego księstwa biskupów wrocławskich posiadających domenę w Nysie wraz z przyległościami. Obecnie granica województw dolnośląskiego i opolskiego. Początek księstwa biskupiego wiąże się z czasami rozbicia dzielnicowego, kiedy to syn księcia Bolesława Wysokiego w wyniku rebelii wznieconej w roku 1172 wraz ze stryjem Mieszkiem Plątonogim (w toku której Bolesław musiał sięgać po pomoc niemiecką) uzyskał od ojca udzielne księstwo opolskie (Plątonogi zadowolił się Raciborzem). W roku 1198 Jarosław (już biskup wrocławski) przekazał w testamencie południową część księstwa opolskiego wraz z Nysą właśnie biskupom wrocławskim. Utworzone w ten sposób dominium kościelne, potwierdzone przywilejem księcia Henryka Probusa w roku 1290 (wcześniej Probus był w sporze z biskupem Wrocławia, którego owocem jest kościół św. Krzyża na Ostrowie Tumskim), sięgające aż po Wysoki Jesionik, przetrwało po czasy pruskie (do 1810 r.).

Widok na Góry Opawskie i Wysoki Jesenik z okolic Lipnik

Dawna granica św. Jana w okolicach Lipnik, w tle Sudety Wschodnie (kolejno: masyw Biskupiej Kopy, masyw Poprzecznego Wierchu w G. Opawskich, masyw Źródlanego Wierchu, Hruby Jesenik, G. Złote)

Na granicy biskupiego państewka ustawiono pod koniec XIII wieku (przypuszczalnie po przywileju Probusa) wysokie na prawie dwa metry granitowe słupy zdobione symbolem władzy biskupiej – pastorałem oraz napisem TMI/SCI/IOHIS (Terminus <l. mn. Termini> Sancti Iohannis). Zachowało się sześć – przy szosie ze Starczówka do Lipnik, na polach między Starczówkiem a Lipnikami (w okolicy źródeł Oławy), przy drodze polnej z Chocieborza do Osiny Wielkiej, na wschód od tzw. Biskupiego Lasu (między Wigancicami a Szklarami), na południe od Samborowic i przy drodze polnej z Chróściny Nyskiej do Łanowa (ok. 2 km na zachód od szosy Grodków-Nysa).  Lokalizację słupów można obejrzeć tu, choć mapka ma raczej charakter poglądowy)

Słup graniczny koło Starkówka

Granica św. Jana: słup przy drodze Starczówek – Lipniki

 
MAPA

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *