Grzbietem Wysokich Hal

Karłów pod Pradziadem – znaki niebieskie – Nad Owczarną – znaki czerwone – chata Alfredka – znaki zielone – Karłów. Długość: 21 km, suma podejść/zejść: 900 metrów.

Informacje praktyczne: w Karlovie w sezonie parkingi bywają płatne. Spory parking znajduje się w środkowej części wsi – w pobliżu krzyżówki szlaków niebieskiego, zielonego i żółtego. Na parking wyżej, poza niewielką wysepkę (ok. 500 metrów dalej) w zasadzie nie ma co liczyć.

Karlov pod Pradziadem. Mała, acz dłużąca się wioska, znaczona na całym swym ciągu strefą zakazu parkowania. Wybiega stąd ku północy w głęboką dolinę Morawicy, wciśniętą między Małego Maja a Koprzywną, Śląska Ścieżka, którą wiedzie niebieski szlak turystyczny. Dlaczego Śląska? Dlatego że historyczny Śląsk wraz z doliną Białej Głuchołaskiej sięgał aż po Pradziada, zanim w wyniku wojen śląskich nie podzieliła go w połowie XVIII wieku granica między Austrią a Prusami. Pierwsze parę kilometrów prowadzącą dnem doliny, lekko pod górę, asfaltową drogą jest dość monotonne, choć wędrówkę urozmaicają nieco bystrzyny na potoku.

Potok Morawka Kaskady na Morawce

W dolinie Morawicy

Wreszcie jednak twarda nawierzchnia się kończy nachylenie dróżki się zwiększa, a kaskady na strumieniu są coraz wyższe. Docieramy do granicy rezerwatu Wielka Kotlina, gdzie znajdują się drewniana studzienka ze źródlaną wodą, miejsce odpoczynku oraz początek ścieżki przyrodniczej przez rezerwat.

Studzienka przy Śląskiej Ścieżce
Źródełko przy Śląskiej Ścieżce

Pierwsza z tablic opisując miejscowe bogactwo florystyczne przypomina postać XIX-wiecznego botanika polskiego pochodzenia – Henryka Grabowskiego, który badał tutejszą roślinność. Od wiaty i skraju rezerwatu zaczyna się bardziej wymagający odcinek – oba zbocza doliny wyraźnie się zwężają, zaś szlak pnie się pod górę przez szpilkowy bór ku zamykającemu horyzont i światło wyniosłemu grzbietowi Vysokiej Holi.

W rezerwacie Wielka Kotlina

Kaskady na Morawicy

Ścieżka przypomina nieco dojście od karkonoskiego schroniska nad Łomniczką do Kotła Łomniczki, bo i w istocie na dno kotła zmierzamy. Niestety gęste świerki ograniczają widoczność. Nic straconego jednak, bo szlak zaczyna nagle piąć się zakosami przez zbocze po prawej, po to by po krótkim, lecz mozolnym podejściu wyprowadzić na skraj łąki w dolnej części kotła.

Velky Kotel
Łąka w Wielkim Kotle

Wielki Kocioł – jedna z dwóch polodowcowych nisz podcinających południowe zbocza pasma Vysokiej Holi niestety stopniowo zarasta czeredą brzózek, świerków i jarzębin, które przesłaniają skalne żebra. Przy wiacie na brzegu kotła stoją dwa krzyże upamiętniające ofiary gór.

Wielki Kocioł

Wielki Kocioł

Ścieżka wchodzi ponownie w gęsty las i dalej plątaniną zakosów wznosi się ku górnej krawędzi kotła. Niestety, nie będzie nam dane już zobaczyć go w pełnej okazałości – platforma nad potokiem w połowie wysokości stoku jest zarośnięta, a widok przy wyjściu na trawers zbocza Vysokiej Holi mocno ograniczony.

Nad Velkym Kotlem
Nad Wielkim Kotłem

Osiągamy górną granicę lasu – odtąd szlak biegnie łagodnie wśród wysokogórskich muraw, z rzadka upstrzonych pojedynczymi świerkami.

Trawers Wysokiej Holi

Na trawersie Wysokich Hal

Po prawej otwierają się widoki na Morawy, w tym Niski Jesionik i Góry Odrzańskie. Gdzieś na widnokręgu majaczą Beskidy Morawsko-Śląskie. Szlak doprowadza do skrzyżowania ze znakami żółtymi, które docierają tutaj ramieniem Ciemnej, również z Karlova. Można nimi zejść (szlak rowerowy pod Koprzywną sprowadzi nas do górnej części wsi), skracając znacznie całą wycieczkę.

Rozdroże nad Velką Kotliną
Rozdroże nad Wielkim Kotłem

Oba szlaki żółty i niebieski prowadzą teraz w lewo na płaskowyż Wysokich Hal. Po osiągnięciu jego krawędzi otwiera się w przedzie widok na Pradziad z charakterystyczną wieżą telewizyjną oraz położonymi tuż poniżej naszej ścieżki zabudowaniami hotelu górskiego Owczarna (możliwość zjazdu autobusem do Karlowej Studzienki).

Jesenicki szlak
Na szlaku żółtym i niebieskim, w tle Pradziad

Po lewej piętrzą się Piotrowe Kamienie i tam właśnie wiedzie nasza trasa. Trzeba jednak najpierw zejść nieco do krzyżówki ze szlakiem czerwonym od Owczarnej właśnie. Jest to początek ścieżki dydaktycznej szlakiem Wysokich Hal – można tu pobrać krótki informator w języku czeskim z wiadomościami dotyczącymi poszczególnych atrakcji ścieżki.

Nad Ovczarną

Nad Owczarną, z lewej Piotrowe Kamienie

Pierwszą z nich są Piotrowe Kamienie – rumowisko głazów zdobiące północne ramię Wysokich Hal. Formacja powstała wskutek intensywnego wietrzenia mrozowego i jest miejscem występowania cennych, endemicznych gatunków roślin, a także rzadkich przedstawicieli roślinności wysokogórskiej.

Petrove Kameny
Zbliżenie na Piotrowe Skały

Szlak czerwony, którym idziemy omija same skały, przebiega jednak łukiem w ich pobliżu. Piotrowe Skały według tradycji były miejscem aktywności sił nieczystych, być może pogańskiego kultu. Dopiero w latach 80-tych XVII wieku z inicjatywy cesarza Leopolda Habsburga wypędzono złego, przeprowadzając egzorcyzmy przy użyciu wody święconej. Przy skałach stanęła wtedy figura Matki Boskiej, a następnie  posąg św. Piotra.

Szlak na Vysoke Hole Piotrowe Kamienie

Przy Piotrowych Kamieniach

Za Piotrowymi Kamieniami wygodna droga wśród traw wiedzie na płaski rozległy wierzchołek Vysokiej Holi – drugiej co do wysokości kulminacji w Wysokim Jesioniku. Z wypiętrzonego wysoko ponad otaczające doliny wzniesienia roztacza się piękna panorama Sudetów Wschodnich od Śnieżnika (w głębi) przez Góry Bialskie i Złote po pasmo Keprnika w Wysokim Jesioniku oraz, last but not least, sam szczyt Pradziada. Na zachodzie, tuż za doliną Dzikiej Desnej widnieje spłaszczone przez zbiornik wodny elektrowni – Dlouhe Strane.

Pradziad z Vysokej Holi

Na grzbiecie Vysokiej Holi, w tle pasmo Keprnika, Śnieżnik i Pradziad

Wśród traw widnieją betonowe konstrukcje to świadectwo militarnej przeszłości grzbietu – w okresie międzywojennym stanowił on poligon ćwiczebny dla wojsk czechosłowackich, a potem, w okresie II wojny światowej, powstała tu niemiecka stacja radarowa i działało lądowisko samolotów zwiadowczych. Na samym wierzchołku stoi także XVII-wieczny, kamienny słup graniczny.

Vysoke Hole

Płaski szczyt Wysokich Hal
XVII-wieczny słup graniczny
Dawny słup graniczny na Wysokiej Hali

Ze wierzchołka Wysokich Hal idziemy połoniną przez kolejne niezbyt wyróżniające się kulminacje pasma, mając po obu stronach ścieżki malownicze krajobrazy.

Na Velkym Maju
Górskie łąki na Wielkim Maju

Po lewej płaskowyż, którymi wędrujemy, podcinają kolejno – Wielki i Mały Kocioł, niestety niewidoczne ze szlaku.

Pradziad i Wysokie Hale z Velkego Maja
Pradziad i Vysoke Hole z Velkego Maja

Przy Jeleniej Studzience, a przed znaczoną gołoborzami Bridliczną horą niestety musimy opuścić grzbiet, który wkrótce zresztą kończy się na przełęczy Skritek, stanowiącej jednocześnie kraniec całego Hrubego Jesenika.

Pod Jelenią stranią
Pod Jelenią Stranią
Szlak przez górskie łąki
Okolice Jeleniej Studzienki

Szlak czerwony rozpoczyna od Jeleniej Studzienki zejście górnoreglowym borem do skrzyżowania ścieżek w pobliżu dawnego schroniska Alfredka. Ostatni odcinek – można sobie skrócić, schodząc ścieżką w prawo wzdłuż podpór narciarskiego wyciągu. Od Alfredki do Karlova prowadzi leśnymi duktami szlak zielony.

Widok w stronę chaty Alfredka
Widok w stronę chaty Alfredka
Okolice Jeleniej Studzienki
Gołoborza na Bridlicznej horze

Zejście jest dość długie i monotonne, za to niezbyt strome, zaś z nielicznych przecinek okazale prezentuje się grzbiet Vysokiej Holi, gdzie hen, w górze jeszcze niedawno byliśmy. Wreszcie za szerokim rozdrożem zwanym Mravencovką docieramy do górnych zabudowań Karlova, wysoko w dolinie Kotelnego potoku. Do ostatniego przystanku autobusowego we wsi stąd jeszcze około kilometr.

Vysoke Hole z zejścia do Karlova

Vysoke Hole – z zejścia do Karlova
 
Tu znajdziesz mapę

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *