Boguszów-Gorce

Jedno z najwyżej położonych miast na Dolnym Śląsku (520-750 m n.p.m., ok. 16 tys. mieszkańców), z ryneczkiem położonym na wysokości ok. 600 m n.p.m. Pierwotna nazwa Boża Góra, wzmiankowana w roku 1392, nie mogła się przyjąć z oczywistych względów po II wojnie światowej. Historia górnictwa srebra i ołowiu w Boguszowie sięga właśnie końca XIV stulecia, choć prawa miejskie i górnicze osada otrzymała w roku 1499 z nadania króla Czech Władysława Jagiellończyka. Boguszów znajdował się wówczas we władaniu królewskiego kanclerza Jana Schellenberga, który w roku 1502 uzyskał od króla zwolnienie z części królewskiej dziesięciny. W owym czasie miasto było podzielone na dwie części, z których górna od roku 1509 stanowiła własność Hochbergów, zaś dolna – Czetryców.

Boguszowski rynek

Boguszowski ratusz

Pierwsza połowa XVI wieku to okres intensywnego rozwoju wydobycia rud. Część sztolni znajdowała się w rejonie dzisiejszego rynku, a w mieście działał Królewski Urząd Górniczy. Jednakże w roku 1554 potężny pożar zniszczył znaczną część zabudowy miasta, przynosząc upadek górnictwa. W roku 1603 r. cesarz Rudolf II nadał miastu przywileje targowe, a w roku 1606 status wolnego miasta górniczego. Jednakże ponowny rozwój miasta i górnictwa zahamowała wojna 30-letnia, podczas której obie strony plądrowały miasto. Wraz z wojną przyszła zaraza (1624 i 1632) oraz pożary, największy w toku 1633. Po zniszczeniach wojennych Boguszów pozostawał podzielony na miasto dolne i górne. Górne pozostawało w posiadaniu Hochbergów, którzy w roku 1681 odnowili przywileje górnicze, co wkrótce uczynił także właściciel dolnej osady.


Widok z grzbietu Dzikowca na Boguszów na tle Chełmca

Podział zakończył wykup w roku 1710 dolnej części miejscowości przez Hochbergów. W roku 1712 Maksymilian von Hochberg wydał nowy statut dla miasta. W roku 1724 kolejny pożar zniszczył większość zabudowy. Po pożarze tym w miejscu gorzelni, gdzie wybuchł pożar zbudowano w roku 1731 ratusz. Wojny śląskie przyniosły ponownie zniszczenia i epidemie. Miasto pozostawało aż do roku 1852 we władaniu Hochbergów, zniesienie zależności przyspieszyło jego rozwój. W ciągu XIX stulecia miasto poczwórnie zwiększyło liczbę mieszkańców, w tym też stuleciu zakończyła się historia górnictwa srebra i ołowiu w mieście.

Kościół w Boguszowie

Widok w stronę kościoła św. Trójcy

Obecna nazwa miasta powstała po przyłączeniu w roku 1973 do Boguszowa miejscowości Gorce. Ze starej zabudowy miasta zachowały się barokowy ratusz z roku 1731, przebudowany w wieku XIX, późnogotycki kościół św. Trójcy z 1535, przebudwany na barokowy w roku 1723, budynki mieszkalne z XVIII-XIX wieku, w tym dawny dom cechu gwarków z ok. 1870. Dawny, barokowy kościół ewangelicki z połowy XVIII stulecia, z dodaną klasycystyczną wieżą – świadectwo przejścia Boguszowa pod władzę Prus jako ruina zarasta drzewami (przy szlaku zielonym na Chełmiec, tuż ponad rynkiem). Przez Boguszów prowadzi szlak zielony z Gostkowa przez Trójgarb i Chełmiec na Dzikowiec Wielki, z Gorc zaś szlak niebieski z Kamiennej Góry na Chełmiec i do Wałbrzycha. Na sam Dzikowiec można się również dostać wyciągiem krzesełkowym – zimą działa tu stok narciarski.

Ostatnia stacja na Chełmcu

Droga krzyżowa z Boguszowa na Chełmiec

 
MAPA

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *