Stary Gierałtów

Wieś łańcuchowa (ok. 4,5 km) w rozszerzeniu doliny Białej Lądeckiej, pomiędzy Górami Złotymi (Kłóbka, Królówka, Karpiak i Czernik) i Bialskimi (Gołogrzbiet i Łysiec), na wysokości ok. 550 m n.p.m. Wzmiankowana pierwotnie jako Geraczdorf (potem Alt Gersdorf) w 1-szej połowie XIV stulecia, należała do dóbr pobliskiego zamku Karpień, stanowiącego wówczas własność rodu Gluboszów (Glaubiców). Po niepokojach wojny trzydziestoletniej wieś stała się w roku 1648 posiadłością międzyleskich Althannów. W XVIII wieku, podobnie jak wiele innych osad sudeckich stanowiła ośrodek tkactwa chałupniczego. Istniała tu szkoła katolicka, kościół, młyny wodne i tartaki a od aneksji ziemi kłodzkiej przez Prusy także strażnica celna (zachował się jej budynek). W roku 1838 wieś stała się własnością księżnej Marianny Orańskiej, była wówczas przystankiem na trasie wędrowców do Puszczy Jaworowej. Przyspieszyło to rozwój wsi – działała tu gospoda oraz ośrodek administracyjny dla sąsiednich osad Gór Bialskich.

Widok na Stary Gierałtów ze zbocza Gór Bialskich, w tle Królówka, Karpiak, Kobyla Kopa i Czernik w Górach Złotych

W Starym Gierałtowie zachowały się stare zabudowania wiejskie z XVIII-XIX w. Na niewielkim wzgórzu nad Białą Lądecką stoi barokowy kościół św. Michała Archanioła z końca XVIII stulecia, ze stylowym wyposażeniem – ołtarzem głównym i bocznym oraz amboną z wizerunkami Ewangelistów. Prospekt organowy ma cechy rokokowe. Przez wieś prowadzi niebieski szlak turystyczny z Lądka-Zdroju przez Przełęcz Dział do Nowej Morawy i dalej na Śnieżnik. Ok. 2 km na południe od wsi, na zboczu Gór Bialskich znajdują się okazałe skały Trzy Siostry – buduje je rodzaj szarych skał nazwanych przez geologów gnejsami gierałtowskimi.